رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست مازندران گفت: نمونه‌هایی از تلف شدن فک‌های خزری به دلیل فعالیت‌های صیادی دیده شده است.

به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)،کوروس ربیعی افزود: این عامل شاید پایین ترین و کم‌اثرترین تهدید در مقابل تهدیدات ناشی از آلودگی دریای خزر به انواع عوامل آلاینده از جمله سموم و فلزات سنگین و نیز کاهش نرخ باروری ناشی از آن و تأثیرات اقلیمی است.

وی با بیان اینکه فک خزری تنها پستاندار دریای خزر است که در فهرست گونه‌های حمایت شده و در خطر انقراض لیست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت قرار دارد، تصریح کرد: فک‌های خزری در حوضه‌های شمالی و جنوبی دریای خزر دارای یک سری تهدیدات مشابه و برخی تهدیدات متفاوت است.

حمله عقاب به توله‌های فک، حمله گرگها به فک‌ها و شکار بی‌رویه فک‌ها برای قاچاق پوست تهدیدات خاص این گونه در بخش‌های شمالی و محل‌های تولید مثلی است و از سوی دیگر آلودگی شدید دریای خزر، کاهش منابع غذایی و طعمه‌ها، آلودگی به فلزات سنگین و تجمع این مواد در بافتهای فک‌ها که تأثیرات مستقیمی در کاهش نرخ باروری، مسمومیت‌ها و نیز صدمات فیزیکی ناشی از فعالیت‌های صیادی از تهدیدات رایج فک‌ها در تمامی بخش‌های دریای خزر است.

ربیعی ادامه داد: پدیده گرم شدن کره زمین، تغییرات آب و هوایی و کاهش سطح یخبندان در زیستگاه‌های حوزه شمالی خزر موجب محدود شدن نواحی تجمع، تکثیر و زادآوری فک‌ها شده و آنها را در مقابل بیماریهای ویروسی آسیب پذیر کرده و بیشتر در معرض جانوران شکارگر و نیز قاچاقچیان غیرمجاز قرار داده و رقابت غذایی را بیشتر کرده است.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست مازندران بیان کرد: فک‌های خزری به دلیل طولانی بودن سن بلوغ در ماده که در 7 – 8 سالگی است و تهدیدات ناشی حمله جانوران، بیماریها، آلودگیهای دریای خزر و شکار بی‌رویه برای قاچاق پوست و نیز صدمات فیزیکی ناشی از فعالیتهای صیادی در دریای خزر با کاهش شدید جمعیت روبرو هستند و برآورد شده است که سالانه به طور متوسط 3 – 4 درصد افت جمعیت داشته باشند.

وی اظهار کرد: این پستاندار، آبزی بومی دریای خزر است که در سواحل و جزایر شمالی دریای خزر دوران جفتگیری و تولید مثل را می‌گذراند و در اواخر بهار به دلیل گرم شدن آبهای کم عمق سواحل شمال و ذوب شدن یخ ها، بخش شمالی خزر به سوی نواحی آبهای عمیق و دستیابی به آبهای سرد بخش‌های میانی و جنوبی خزر ترک می‌کند.

ربیعی ادامه داد: فک‌های خزری، زمستان‌ها و بخش‌هایی از فصول سرد، بهار و پاییز را در بخش شمالی خزر و دهانه ولگا و اورال بسر می‌برند و تابستان‌ها و ماه‌های گرم را به عرض‌های بالاتر در نواحی جنوبی که بدلیل عمیق تر بودن این بخش از دریا دارای آبهای سرد است، می‌گذرانند.

وی با بیان اینکه دوره آبستنی در فک‌ها یازده ماه به طول می‌انجامد، افزود: جفت‌گیری در محدوده زمانی اواخر بهمن تا اواسط اسفند است و توله‌ها را در همان بخش شمالی خزر و در سوراخ‌هایی که در بین قطعات یخ و برف ایجاد می‌کنند بدنیا می‌آورند. تا حدود یک ماه بعد از زایمان که مرحله جفتگیری است، مواظبت از توله‌ها و شیردهی را برعهده دارند و سپس توله‌ها به صورت دسته جمعی، مهاجرت به سوی آبهای میانی و عمیق جنوبی را از سر می‌گیرند.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست مازندران تصریح کرد: مهاجرت تابستانه و پاییزه فوک‌ها به سواحل جنوبی همزمان است با شروع فصل صید ماهیان استخوانی در شمال کشور و از این رو وجود تورهای گسترده ماهیگیری تهدیدی برای فک‌ها بشمار می‌آید که مواردی از بدام افتادن فک‌ها و صدمات فیزیکی که منجر به مرگ فوک شده در برخی سال‌ها دیده شده است.

ربیعی ادامه داد: با توجه به اینکه فک بحرانی‌ترین دوران زیستی یعنی جفتگیری و زادآوری را در بخش‌های شمالی دریای خزر می‌گذرانند و مراحل کوتاهی را در ماه‌های گرم به آبهای سواحل جنوبی مهاجرت می‌کند، لذا تأثیر عوامل تهدید و آلاینده‌ها در آبهای کم عمق شمالی بر وضعیت زیستی فک به مراتب بیشتر است.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست مازندران خاطرنشان کرد: در وضعت کنونی ضرورت دارد کشورهای حوزه دریای خزر با انجام پروژه مطالعاتی، برنامه مشترک را در چارچوب مشخص و پذیرفته شده بین المللی برای حفاظت از فک خزری، تدوین و اجرا کنند.