درجه دما در خاورمیانه بسیار سریعتر از میانگین جهان در سه دهه گذشته افزایش یافته، بارندگی کاهش یافته است و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند خشکسالی با فراوانی و شدت بیشتری همراه خواهد بود.

به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، خاورمیانه یکی از آسیب‌پذیرترین مناطق جهان در برابر تاثیرات تغییرات آب‌وهوایی است و در حال حاضر اثرات آن دیده می‌شود.

در عراق، طوفان‌های شدید شن در سال جاری بارها و بارها شهرها را درنوردیده و کسب و کار را تعطیل و هزاران نفر را روانه بیمارستان‌ها کرده است. افزایش شوری خاک در دلتای نیل مصر، زمین‌های کشاورزی حیاتی را از بین می‌برد. در افغانستان، خشکسالی به ترغیب جوانان به مهاجرت از روستاهایشان و جستجوی شغل کمک کرده است. در هفته‌های اخیر، دمای هوا در برخی از این مناطق به ۵۰ درجه سانتی‌گراد (۱۲۲ فارنهایت) رسیده است.

کنفرانس سالانه تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد در سال جاری معروف به COP۲۷، در ماه نوامبر در مصر برگزار می‌شود و توجهات را به منطقه جلب می‌کند. دولت‌ها در سراسر خاورمیانه متوجه خطرات تغییرات اقلیمی، به‌ویژه آسیب‌هایی هستند که در حال حاضر به اقتصادشان وارد می‌شود.

لاما ال هاتو، مشاور تغییر اقلیم محیطی که با بانک جهانی کار کرده و متخصص در خاورمیانه و شمال آفریقا گفت: ما به معنای واقعی کلمه اثرات را درست در مقابل خود می‌بینیم. این تاثیرات چیزی نیست که ۹ یا ۱۰ سال بعد به ما آسیب بزند.

وی افزود: «دولت‌های بیشتری شروع به درک این موضوع می‌کنند که باید اقدام کرد».

مصر، مراکش و سایر کشورهای منطقه، ابتکارات خود را برای انرژی پاک افزایش داده‌اند اما اولویت اصلی آنها در COP۲۷ تلاش برای بودجه بین‌المللی بیشتر است تا به آنها برای مقابله با خطرات ناشی از تغییرات آب‌وهوایی که با آن روبرو هستند، کمک کند.

یکی از دلایل آسیب‌پذیری خاورمیانه این است که با تسریع افزایش دما، هیچ ضمانتی برای کاهش آسیب بر میلیون‌ها نفر وجود ندارد، این منطقه در حال حاضر دارای دمای بالا و منابع آب محدود حتی در شرایط عادی است.

صندوق بین‌المللی پول طی گزارشی در اوایل سال جاری اشاره کرد که دولت‌های خاورمیانه نیز توانایی محدودی برای سازگاری دارند. اقتصاد و زیرساخت این کشورها ضعیف هستند و مقررات اغلب اجرا نمی‌شوند. فقر گسترده است و ایجاد شغل را  نسبت به حفاظت آب‌وهوایی در اولویت  قرار می‌دهد. دولت‌هایی مانند مصر جامعه مدنی را به شدت محدود می‌کنند و مانع از مشارکت مردم در مسائل زیست‌محیطی و آب‌وهوایی می‌شوند.

در عین حال، کشورهای در حال توسعه به کشورهای خاورمیانه و جاهای دیگر فشار می‌آورند تا انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهند حتی اگر خودشان به تعهداتشان پایبند نباشند.

تهدیدهای وحشتناک

از آنجایی که منطقه گرم‌تر و خشک‌تر می‌شود، سازمان ملل هشدار داده است تا سال ۲۰۲۵ تولید محصولات کشاورزی خاورمیانه ممکن است ۳۰ درصد کاهش یابد. بر اساس پیش‌بینی‌های بانک جهانی انتظار می‌رود این منطقه تا سال ۲۰۵۰ به‌دلیل کمبود آب، ۶ تا ۱۴ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را از دست بدهد.

بر اساس گزارش بانک جهانی،  میزان بارندگی مصر در ۳۰ سال گذشته ۲۲ درصد کاهش یافته است.

پیش‌بینی می‌شود خشکسالی‌ها بیشتر و شدیدتر شود. به گفته ناسا، مدیترانه شرقی به‌تازگی شاهد بدترین خشکسالی خود در ۹۰۰ سال گذشته بوده که ضربه سنگینی به کشورهایی مانند سوریه و لبنان که کشاورزی متکی به بارندگی دارند، وارد کرده است. تقاضا برای آب در اردن و کشورهای حوزه خلیج‌فارس فشار ناپایدار بر سفره‌های آب زیرزمینی وارد می‌کند. در عراق، افزایش خشکی باعث افزایش طوفان‌های شن شده است.

در عین حال، گرم شدن آب‌وهوا باعث می‌شود که رویدادهای آب‌وهوایی شدید و اغلب مخرب مانند سیل‌های مرگبار که بارها سودان و افغانستان را درنوردیده‌اند، تکرار شوند.

پیامدهای اجتماعی خسارات خطرناک آب‌وهوایی

کریم الگندی، یکی از کارکنان در چتم هاوس گفت: بسیاری از کسانی که وسیله معاش خود را در کشاورزی یا گردشگری از دست می‌دهند، برای یافتن شغل به شهرها نقل مکان می‌کنند. چتم هاوس (Chatham House) به عنوان موسسه سلطنتی امور بین‌الملل نیز شناخته می‌شود، یک موسسه سیاست‌گذاری مستقل در لندن که ماموریت اعلام شده آن ارائه تفسیر در مورد رویدادهای جهان و ارائه راه‌حل برای چالش‌های جهانی است.

الگندی، محقق غیرمقیم در موسسه خاورمیانه  گفت که این شاید بیکاری شهری را افزایش دهد، خدمات اجتماعی را تحت فشار قرار دهد و می‌تواند تنش‌های اجتماعی را افزایش دهد و بر امنیت تاثیر بگذارد.

صندوق بین‌المللی پول تخمین می‌زند که تطبیق زیرساخت‌ها و اقتصاد برای مقابله با آسیب‌ها بسیار پرهزینه و معادل ۳.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی منطقه در ۱۰ سال آینده خواهد بود. این هزینه‌ها باید به سمت همه چیز از ایجاد سیستم‌های کارآمدتر استفاده از آب و روش‌های کشاورزی جدید گرفته تا ایجاد حفاظت از سواحل، تقویت شبکه‌های ایمنی اجتماعی و توسعه کمپین‌های آگاهی هدایت شود.

بنابراین یکی از اولویت‌های اصلی خاورمیانه و سایر کشورهای در حال توسعه در کنفرانس طرفین امسال این است که ایالات متحده، اروپا و دیگر کشورهای ثروتمندتر را تحت فشار قرار دهند تا به تعهدات بلندمدت خود مبنی بر تامین میلیاردها بودجه برای آب‌وهوا عمل کنند.

تاکنون کشورهای توسعه یافته از این وعده‌ها کوتاهی کرده‌اند همچنین، بیشتر پولی که آنها فراهم کرده‌اند صرف کمک به کشورهای فقیرتر برای پرداخت هزینه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به تعبیر سازمان ملل متحد، به‌عنوان کاهش و نه سازگاری شده است.

برای کنفرانس امسال، موضوع اصلی تکرار شده توسط مقامات سازمان ملل، میزبانان مصری و فعالان آب‌وهوایی، اجرای تعهدات است. هدف از این گردهمایی، تشویق کشورها به توضیح چگونگی دستیابی به اهداف وعده داده شده در مورد کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای حتی  پیشنهاد کاهش‌های بیشتر است زیرا کارشناسان می‌گویند که اهداف در حال حاضر همچنان به سطوح فاجعه بار گرمایش منجر خواهند شد.

کشورهای در حال توسعه همچنین از کشورهای ثروتمندتر می‌خواهند تا نشان دهند که چگونه به وعده داده شده از کنفرانس گذشته مبنی بر تامین مالی ۵۰۰ میلیارد دلاری برای آب‌وهوا در پنج سال آینده عمل خواهند کرد و اطمینان حاصل کنند که حداقل نیمی از این بودجه برای سازگاری و نه کاهش است.

با این حال، رویدادهای جهانی تهدیدی برای کاهش تحرک ناشی از COP۲۶ هستند. کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، افزایش قیمت جهانی انرژی و جنگ در اوکراین برخی از کشورهای اروپایی را وادار کرده است که به زغال سنگ برای تولید برق روی آورند، اگرچه آنها اصرار دارند که این تنها یک گام موقتی است. خاورمیانه همچنین دارای چندین کشور است که اقتصاد آنها به منابع سوخت فسیلی خود متکی است که از همه بیشتر عربستان سعودی و خلیج‌فارس همچنین مصر با افزایش تولید گاز طبیعی خود هستند.

تورم مداوم و احتمال رکود می‌تواند کشورهای بزرگ را در انجام تعهدات تامین مالی آب‌وهوایی مردد کند.

در حالی که مقامات بین‌المللی اغلب بر کاهش انتشار تاکید می‌کنند، ال هاتو گفت: باید به خاطر داشت که کشورهای آفریقایی، خاورمیانه و سایر نقاط جهان در حال توسعه سهم عمده‌ای در تغییرات اقلیمی نداشته‌اند اما بار عمده آن را متحمل می‌شوند.

وی بیان کرد: ما باید در مورد تامین مالی برای سازگاری صحبت کنیم تا با مشکلی که آنها ایجاد نکرده‌اند، سازگار شوند.

انتهای پیام