قاچاق مرجان زنده سال‌هاست در کشور رواج یافته و سوداگران برای فروش مرجان‌های ارزشمند خلیج فارس هنوز هم با قوانین بازدارنده مواجه نیستند و همین امر باعث شده تا به وضوح و بدون هیچ ترسی مرجان زنده را با قیمت گزافی به فروش برسانند.

به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)،طبق گزارش‌های کارشناسان مرجان‌ها فقط یک درصد از بستر دریاها را پوشش می‌دهد در صورتی که 25درصد از تمام حیات دریا را در خود حفظ می‌کنند و بسیاری از انواع ماهی‌ها و گونه‌های دریایی به واسطه حیات آنها زندگی می‌کنند. بنابراین هر کدام از مرجان‌ها یک اکوسیستم کامل هستند. همچنین هر یک متر مربع مرجان از نظر اقتصادی برابر 47000 دلار ارزش اقتصادی دارد و از آنها برای تولید داروهای ضد سرطان و پیوند استخوان استفاده می‌شود. همین اطلاعات کم نشان می‌دهد که این گونه‌های آبزی چقدر برای زندگی دیگر آبزیان و حتی انسان‌ها دارای اهمیت است.

این در حالی است که  هرچند برخی از کسانی که به داشتن آکواریوم آب شور علامند هستند، رغبتی به صحبت در این باره ندارند اما یکی از آنان در این باره به خبرنگار آنا می‌گوید: زمانی که قصد کردم آکواریوم آب شور داشته باشم به یکی از مغازه‌های بزرگراه نواب تهران رفتم و در آنجا هرچه می‌خواستم سفارش دادم.

محمدی می‌گوید: تعجب من از آنجا بود که مرجان زنده در این مغازه‌ و فروشگاه‌های اطرافش به راحتی خرید و فروش می‌شد و فروشندگان هم هیچ ترسی از این کار نداشتند.

فروش مرجان زنده برای آکواریوم فروشان آنقدر طبیعی و آسان شده است که وقتی سری به تعدادی از آنها بزنی متوجه می‌شوی که به راحتی مرجان زنده را با قیمت‌های متفاوت به فروش می‌رسانند. یکی از آنان در این باره به آنا می‌گوید: مرجان‌هایی که ما می‌فروشیم زنده از خلیج فارس برداشت شده و برای فروش به تهران می‌آیند.

او تاکید می‌کند که این مرجان‌ها همیشه مشتریان مخصوص خود را دارد و قیمت آنها بسته به رنگ و سایزشان کم و زیاد می‌شود. به عنوان مثال مرجان‌هایی که رنگ زنده‌تری داشته و بزرگ‌تر باشند به تبع گرانتر هم هستند.

این فروشنده قیمت هر قطعه مرجان را بین 60 تا 500 هزار تومان اعلام می‌کند و می‌گوید: در این بین مرجان‌های خلیج فارس و دریای عمان از قیمت بالاتری برخوردار هستند اما گاهی مرجان‌های کشورهای دیگر را نیز وارد می‌کنیم که قیمت کمتری دارند.

معاون دریایی سازمان محیط زیست کشور هم با تایید این مطلب، اذعان کرده است که این سازمان توانسته در خصوص قاچاق مرجان اقداماتی را انجام دهد و از جمله آن اضافه شدن جریمه زندان در کنار جریمه نقدی بالا برای فرد قاچاقچی است.

پروین فرشچی تاکید می‌کند که به علت ارزش وجودی مرجان‌ها برای اکوسیستم آبی، همچنان سازمان محیط زیست کشور به دنبال وضع قوانین سختگیرانه‌تر برای جلوگیری از قاچاق مرجان‌هاست و در ارزش‌گذاری‌های اقتصادی تنوع زیستی در حال بازنگری است.

وی اما بر این باور است که عده‌ای به علت سود سرشاری که فروش مرجان برای آنها دارد، اقدام به پرورش مرجان زنده می‌کنند و می‌گوید: من مدعی نیستم که مرجان‌های فروشگاه‌های خیابان نواب از آن دست باشند اما می‌گویم ممکن است همه مرجان‌هایی که ما در آکواریوم آنها می‌بینیم واقعا زنده و از دریا صید نشده باشند و خودشان آنها را پرورش داده باشند.

 فرشچی از 4 درخواست قلمه زنی مرجان در ادارت محیط زیست استان‌ها خبر داده و اضافه می‌کند: این ادارت که فعلا نمی‌توانم نامی از آنها بیاورم از ما خواسته‌اند که به آنان اجازه دهیم تا مرجان زنده پرورش دهند و به همین علت هم تاکید می‌کنم که  هر مرجان زنده‌ای که می‌بینیم ضرورتا از خلیج فارس و به صورت زنده صید نشده است.

اما معاون دریایی سازمان حفاظت محیط زیست، بهترین‌ راهکار برای جلوگیری از صید بی‌رویه مرجان‌های خلیج فارس را افزایش فرهنگ عمومی افراد بومی این منطقه می‌داند و می‌گوید: هرچقدر که جریمه‌ها افزایش یابد، تا زمانی که مردم این مناطق و قاچاقچیان به ارزش وجودی این گونه آبزی پی نبرند، مقابله با قاچاق آن بسیار دشوار خواهد بود. البته خریداران هم باید این موضوع را بدانند که با خرید هر قطعه مرجان با کسانی که زندگی آبزیان را به خطر انداخته‌اند همراهی کرده‌اند و هرچند آکواریومی زیبا خواهند داشت اما قاچاقچیان و سوداگران را تشویق به صید بیشتر مرجان می‌کنند.

فرشچی در حالی ادعای رواج فروش مرجان‌های پرورشی را دارد که تعدادی از فروشندگان آکواریوم در تهران معتقدند مرجان پرورشی به هیچ وجه وجود ندارد. یکی از فروشندگان مرجان در تهران در این باره به آنا توضیح می‌دهد: تمام مرجان‌هایی که در بازارهای تهران موجود است یا از خلیج فارس آمده یا از کشور‌های دیگر مانند مالزی به کشور وارد می‌شوند. او بر این باور است که ممکن است برخی از ماهی‌های آب شور موجود در بازار پرورشی باشند اما به سختی می‌توان تصور کرد که مغازه‌داری مرجان زنده پرورش دهد چرا که چنین امکانی فراهم نیست.

بنابراین با وجود آنکه بررسی‌ها نشان می‌دهد اکنون مرجان‌ها به منبع درآمد غیرقانونی برخی از صیادان و قاچاقچیانی تبدیل شده است، تحقیقات نشان می‌دهد اگر این روال ادامه یابد طی 10 الی 20  سال آینده این اکوسیستم بی نظیر و با ارزش در خلیج فارس از بین خواهد رفت و سازمان حفاظت محیط زیست بایستی اقدامی جدی‌تر برای جلوگیری از قاچاق این گونه آبزی انجام دهد.

کارشناسان معتقدند که 8درصد از کل ذخایر مرجانی جهان در خلیج فارس وجود دارد و در حال حاضر نزدیک به 150 گونه مرجان در آب‌های کشورمان شناسایی شده است. تراکم این حجم مرجان‌ها در منطقه‌ای به این کوچکی باور نکردنی است به طوری که در حال حاضر بیشتر جزایر جنوبی کشور مانند خارک، لاوان، هندورابی، فارور، بنی فارور، قشم، لارک، هنگام و  هرمز دارای سواحل مرجانی هستند.