فشار ناشی از فعالیتهای بشر بر وضعیت جهانی محیط زیست، کره زمین را ویران کرده و تهدیدی فزاینده برای سلامت انسان است و در عین حال، تغییرات اقلیمی و همچنین افزایش دمای ناشی از آن، بزرگترین تهدید برای سلامت انسان در طول تاریخ بوده که بسیار بیشتر از خطرات ناشی از ویروس‌ها و بیماری‌هاست.

به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، برای مواجهه با تغییرات آب و هوایی به همان فوریت نیاز است که وقتی روند مبارزه با همه‌گیری کووید-۱۹ آغاز شد. در غیر این صورت، سلامت بشر طی سالهای آینده رو به تحلیل می‌رود.

در ادامه تنها به ۱۰ تاثیر تغییرات آب و هوایی بر بدن و روان انسان که ما در حال حاضر شاهد آن هستیم، اشاره شده است.

- فشار گرما روی قلب: طی ۲۰ سال آینده با افزایش ۱.۵ درجه سانتیگرادی دمای کره زمین، جهان شاهد رکوردشکنی بیشتری خواهد شد. در این شرایط، بیشتر و بیشتر شاهد موج گرما و آتش سوزی های جنگلی خواهیم بود که اراضی خشک و گرم را فرا می گیرد. مشخص شده است که دمای بالا، سالانه به فوت پنج میلیون انسان منجر می شود. هنگامی که دما بالا می رود، قلب باید با شدت و سرعت بیشتری خون را پمپاژ کند تا جریان خون به سمت پوست افزایش یابد و بدن خنک شود. افراد مبتلا به بیماری های قلبی که قلب آنها ضعیف است، به طور خاص در معرض خطر نارسایی قلبی در هوای گرم قرار دارند زیرا اندام های آنها با استرس بیشتری برای داشتن عملکرد صحیح خود فعالیت می کند.

- اختلال خواب: نتایج مطالعه انجام شده در دانشگاه کپنهاگ در سال ۲۰۲۲، نشان ‌داد: افزایش دما ناشی از تغییرات آب و هوایی به طور قابل توجهی میزان خواب افراد را در سراسر جهان کاهش می دهد. خواب، زمان بازسازی و ترمیم بدن است که برای عملکرد فیزیکی و سلامت روانی مهم است. اما در این بررسی میزان خواب شرکت‌ کنندگان اندازه‌گیری و مشخص شد: در شب‌های گرمتر از میانگین، افراد مدت زمان کمتری می خوابند.

- مشکلات تنفسی: ازن گازی است که به طور طبیعی در اتمسفر بالایی زمین یافت می شود و در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید سپری ایجاد می کند. ازن سطح زمین که برای سلامتی خطرناک است، زمانی تولید می شود که آلاینده‌های ناشی از منابع دست ‌ساز مانند خودروها یا کارخانه‌های شیمیایی در نور خورشید واکنش نشان دهند. افزایش ازن سطح زمین و ذرات معلق منجر به کاهش عملکرد ریه می شود، به خصوص اگر فرد از دوران کودکی در معرض آلودگی هوا قرار گرفته باشد. در روزهایی که هوا به طور غیرمعمول گرم است و در سال‌های آینده بیشتر شاهد آن خواهیم بود، سطح ازن زمین می تواند به سطح ناسالم برسد و خطر تنفسِ هوای حاویِ ازن افزایش پیدا می کند.

- نارسایی کلیه ها: کم ‌آبی بدن در اثر قرار گرفتن در معرض گرما می تواند به کلیه‌ها آسیب برساند زیرا کلیه‌ها برای کمک به حذف مواد زائد از خون به شکل ادرار به آب نیاز دارند. هنگامی که مقادیر اضافی آب به دلیل کم آبی از دست می رود، مواد معدنی و مواد زائد ادرار غلظت بیشتری پیدا می کند. این شرایط می تواند منجر به تشکیل کریستال هایی شود که تشکیل سنگ کلیه را به همراه دارد و ممکن است بر عملکرد کلیه تاثیر منفی بگذارد.

- تشدید آلرژی: با افزایش سطح گاز کربن دی اکسید (CO۲) که از سال ۲۰۰۵ تا ۹ درصد و از سال ۱۹۵۰ تا ۳۱ درصد افزایش یافته است، مقدار گرده ناشی از میزان بالای فتوسنتز افزایش پیدا کرده است. این افزایش منجر به تشدید علائم آلرژی/ تب یونجه مانند عطسه، سرفه، خارش چشم، سردرد و گوش درد می شود.

- آسیب به سیستم گردش خون: وقتی آلاینده‌های هوا از طریق ریه‌ و قلب وارد جریان خون می‌شوند، با تنگ و سفت شدن رگ‌های خونی، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و گردش خون افزایش پیدا می کند. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۸ در لندن انجام شد، نشان داد با افزایش آلودگی هوا، ذرات معلق وارد جریان خون می شوند، خون را چسبناکتر کرده و قلب را مجبور می کند تا برای پمپاژ خون سختتر کار کند. در نتیجه ساختار قلب با بزرگتر و گشاد شدنِ دو حفره پایینی، تغییر پیدا می کند.

- ناباروری: یکی از اثرات کمتر شناخته شده آلودگی هوا توسط یکی از اساتید دانشگاه چسترِ انگلیس که در مورد تاثیر آلودگی هوا بر باروری تحقیق می کند، بررسی شده است. مطالعه انجام شده روی ۱۸ هزار زوج چینی نشان داد افرادی که در محیط هایی با سطح نسبتا بالاتر ذرات ریز زندگی می کنند، ۲۰ درصد بیشتر در معرض خطر ناباروری هستند.

- سوء تغذیه: با افزایش دما، خطر کمبود مواد غذایی نیز تشدید می‌شود. این موضوع به طور خاص در جوامعی که معیشت آنها به کشاورزی و ماهیگیری وابسته است، مشاهده می شود. تغییر الگوی بارش، افزایش دمای اقیانوس ها و رویدادهای شدید آب و هوایی در بروز سوء تغذیه شدید در کشورهای در حال توسعه نقش دارد.

- سلامت روان: سلامت جسمانی به تنهایی تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار نمی گیرد. پس از وقوع بلایای جهانی مانند آتش سوزی، سیل یا طوفان، مشکلات سلامت روان تشدید می شود.

- نفوذ میکروپلاستیکها در بدن: فقط تغییرات آب و هوایی نیست که به سلامت ما آسیب می زند بلکه بی‌توجهی به سلامت کره زمین نیز می‌تواند عواقب سوء برای خودمان داشته باشد که نمونه‌ای از این بی‌توجهی را به وضوح می توان در استفاده بیش از حد از مواد پلاستیکی مشاهده کرد. میکروپلاستیک ها، قطعات بسیار کوچک زباله های پلاستیکی هستند که در محیط زیست و بدن انسان یافت می شوند و بنابر مطالعات اخیر می‌توانند عوارض نامطلوبی برای سلامتی داشته باشند.

چه اقدامی می‌توان انجام داد؟

همانطور که بشر بیشتر و بیشتر از تاثیر تغییرات آب و هوایی بر سلامت آگاه می شود، این امید وجود دارد که اقداماتی برای تغییر آینده انجام دهد.

توافق پاریس، کشورها را موظف می کند که گرمایش زمین را به کمتر از دو درجه سانتیگراد محدود کنند. همچنین کارشناسان و فعالان راه حل هایی را برای کاهش خطرات ارائه می دهند و دولت ها نیز برای اقدام سریع به چالش کشیده می شوند.

هنوز این امیدها وجود دارند اما بدیهی است بدون اقدام فوری، سلامت و امنیت انسان همچنان تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار می گیرد و سرنوشت نسل‌های آینده تلخ به نظر می رسد.

انتهای پیام