طوفان‌های گرد و غبار می‌توانند کیلومترها طول و هزاران فوت ارتفاع داشته باشند. این طوفان‌ها ممکن است پیامدهای زیست‌محیطی مختلفی از جمله آلودگی شدید هوا، تخریب زمین و آسیب به محصولات کشاورزی و دام ثبت کنند.

به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA) به نقل از یورکالرت، به‌ تازگی گروهی تحقیقاتی به سرپرستی دکتر چنگلای وو، از موسسه فیزیک جوی آکادمی علوم چین، عواملی را که باعث کاهش اخیر فعالیت گرد و غبار در شرق آسیا می‌شود را بررسی کردند.

گرد و غبار وارد شده به جو به‌ عنوان یک نوع اصلی آئروسل (ذرات ریز مایع یا جامد معلق در هوا) عمل می‌کند و از طریق فعل‌ و انفعالات آئروسل- تشعشع- ابر بر سیستم آب‌ و هوا و اقلیم تاثیر می‌گذارد و مواد مغذی را از قاره‌ای به سایر قاره‌ها و اقیانوس‌ها انتقال می‌دهد.

وو گفت: درک تکامل فعالیت گرد و غبار در گذشته و پیش‌بینی تغییرات آن در آینده مهم است. در واقع گرد و غبار به‌دلیل منشا طبیعی خود می‌تواند به‌ عنوان آینه‌ای برای درک تکامل سیستم زمین عمل کند.

در دهه‌های اخیر فعالیت گرد و غبار شرق آسیا به‌ شدت کاهش یافته است. به‌ طور خاص کاهش شدید فعالیت گرد و غبار پس از یک دوره گرد و غباری طی سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۰ وجود دارد.

اما دلایل کاهش اخیر فعالیت گرد و غبار در شرق آسیا چیست؟ چگونه فعالیت گرد و غبار در آینده تغییر خواهد کرد؟

پروفسور ژائوهو لین، دیگر همکار این تحقیق، خاطرنشان کرد: انتشار گرد و غبار به عوامل مختلفی از جمله بادهای سطحی، شرایط خاک، پوشش گیاهی و دخالت‌های انسانی بستگی دارد.

بخش اساسی این تحقیق استفاده از مدل انتشار گرد و غبار بر پایه اصول طبیعی (DuEM) برای بازسازی ریزش انتشار گرد و غبار از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ بود. نتایج نشان داد مدل به‌خوبی تغییرات بین سالانه و روند کاهشی فعالیت گرد و غبار در شرق آسیا را طی سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ بازتولید کرد.

علاوه بر این محققان چندین آزمایش حساس را با یک عامل منحصر به فرد متفاوت در طول سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ انجام دادند اما سایر عوامل در سطح سال آغازین (یعنی سال ۲۰۰۱) ثابت ماند. با مقایسه این آزمایش‌ها، آنان اثرات باد سطحی، رطوبت خاک و پوشش گیاهی را بر تغییرات زمانی انتشار گرد و غبار طی سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ تفکیک کردند.

وو بیان کرد: ما متوجه شدیم که تضعیف باد سطحی و افزایش پوشش گیاهی و رطوبت خاک همگی در کاهش انتشار گرد و غبار نقش دارند. سهم نسبی این سه عامل به‌ترتیب ۴۶، ۳۰ و ۲۴ درصد است.

وی افزود: به‌ طور کلی تغییرات در عوامل هواشناسی، عامل اصلی کاهش اخیر فعالیت گرد و غبار در شرق آسیاست.

در واقع تضعیف باد سطحی‌را می‌توان به کاهش گرادیان‌های دمای نصف‌النهار ناشی از تشدید قطبی گرمایش جهانی نسبت داد. تضعیف باد را همچنین می‌توان تا حدی با تغییرپذیری درونی در سیستم آب‌ و هوایی مانند نوسان ۱۰ ساله اقیانوس آرام (PDO) توضیح داد. افزایش پوشش گیاهی ارتباط نزدیکی با افزایش غلظت CO۲ و دما، همچنین احیاء اکولوژیکی در چین دارد. رطوبت خاک ممکن است به‌ طور عمده به افزایش بارندگی در مناطق منشا نسبت داده شود.

وو پیشنهاد کرد: ما باید تکامل همه این عوامل مرتبط را برای پیش‌بینی تغییرات آینده گرد و غبار در این منطقه در نظر بگیریم.

یافته‌های این تحقیق سرنخ قابل اعتمادی برای پیش‌بینی آتی فعالیت طوفان گرد و غبار ارائه می‌کند. داده‌های انتشار گرد و غبار شبیه‌سازی شده در مخزن بانک داده‌های علم (Science Data Bank) موجود است.

نتایج این تحقیق در مجله Nature Communications منتشر شد.

انتهای پیام

منبع:ایسنا