تیتر خبرها وضعیتی تیره را ترسیم می‌کند: سازمان ملل‌ در گزارش تازه‌ای هشدار داد بدون اقدامی موثر، جهان ممکن است در حد بسیار شدید یعنی ۳.۱ درجه سانتیگراد در قرن جاری گرم‌تر شود. اما احتمال وقوع چنین شرایطی چقدر است؟

به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، پاسخ در اینجا هم مثل بیشتر مواردی که به تغییر اقلیم مربوط می‌شود، پیچیده است.

گزارش «شکاف تصاعد» سازمان ملل متحد حاکیست که اگر فقط «سیاست‌های جاری» به اجرا گذاشته شود دمای زمین ۳.۱ درجه سانتیگراد بالا خواهد رفت.

به گفته سازمان ملل این برای جهان، «فاجعه‌بار» خواهد بود و به افزایش چشمگیر حوادث شدید آب‌وهوایی مثل موج‌های گرما و سیل منجر خواهد شد.

کار در محیط باز در چنین دمایی اگر غیرممکن نباشد بسیار سخت خواهد بود.

اما این عدد کاملا جدید نیست و باید در بستر رویدادها آن را درک کرد.

پیش‌بینی سازمان ملل از میزان افزایش دما طی ۳ سال اخیر یعنی از زمانی که کشورها در اجلاس اقلیمی کاپ۲۶ در گلاسگو دیدار کردند، اساسا تغییری نکرده است.

گزارش تازه می‌گوید: تخمین زده می‌شود که با ادامه سیاست‌های جاری، میزان افزایش دما در طول قرن جاری به حداکثر ۳.۱ درجه (بازه ۱.۹ تا ۳.۸ درجه) محدود شود.

این رقم با پیش‌بینی آخرین گزارش هیات میان‌دولتی تغییر اقلیم که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد همخوانی دارد. آن گزارش افزایشی ۳.۶ درجه‌ای را در قرن جاری - براساس تصاعد بالاتر گازهای گلخانه‌ای - پیش‌بینی می‌کند.

گزارش تازه سازمان ملل نیز می‌گوید اگر کشورها تعهدات خود برای کاهش تصاعد کربن را عملی کنند در آن صورت افزایش دما به ۲.۶ تا ۲.۸ درجه سانتیگراد محدود خواهد شد.

گزارش «شکاف تصاعد» می‌گوید که اگر همه کشورها این طرح‌ها را به اجرا بگذارند و به قول‌های خود در زمینه «صفر خالص» عمل کنند، افزایش دما را می‌توان به ۱.۹ درجه محدود کرد. «انتشار خالص صفر جهانی» وضعیتی را توصیف می‌کند که در آن میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های انسانی با میزان حذف این گازها در یک دوره زمانی معین در تعادل باشد که به اختصار به آن صفر خالص می‌گویند.

به وضوح هیچ تضمینی برای محقق شدن این سناریوهای «خنک‌تر» وجود ندارد و حتی افزایشی ۱.۹ درجه سانتیگرادی هم فاجعه‌بار خواهد شد. ما تا اینجا دمای سیاره را ۱.۱ درجه سانتیگراد افزایش داده‌ایم و آثار آن را در انواع سطوح مثل رویدادهای شدید آب‌وهوایی و بالا آمدن سطح دریاها حس می‌کنیم.

وعده‌ها و سرخوردگی‌ها

این که این پیش‌بینی‌ها بهبود پیدا نمی‌کند مایه سرخوردگی سازمان ملل است. با این که کشورها در دو کنفرانس کاپ۲۶ و کاپ۲۸ وعده‌هایی در این زمینه دادند اما سرعت عملی شدن آنها کم بوده است.

گزارش سازمان ملل می‌گوید که اهداف توافق پاریس برای حفظ افزایش دما در حدی کمتر از ۲ درجه سانتیگراد - و در عین حال تلاش برای حفظ آن در حد ۱.۵ درجه - اکنون در خطر جدی قرار دارد.

با این حال مهم است در نظر داشته باشیم که این گزارش درست چند هفته قبل از برگزاری کاپ۲۹ در آذربایجان منتشر می‌شود.

کشورها موافقت کرده‌اند تا بهار آینده طرح‌های کاهش کربن را روی میز بگذارند. زمان اجرای این طرح‌ها ۱۰ سال آینده تا ۲۰۳۵ خواهد بود.

دانشمندان می‌گویند اگر منحنی تصاعد تا آن زمان خم نشده باشد، در آن صورت افزایش دمای فوق‌العاده دردسرآفرین، یعنی در حدود ۳ درجه یا بیشتر، محتمل خواهد بود.

مدیر اقلیمی سازمان ملل مجموعه طرح‌های آتی، موسوم به «سهم تعیین شده ملی» را بعضی از مهمترین اسنادی که در قرن جاری آماده می‌شود، توصیف کرده است.

بنابراین، گزارش تازه را باید تلاشی برای بالا بردن سطح انتظارات از رهبران جهان دانست.

این گزارش چه نکات دیگری دارد؟

به گفته سازمان ملل عوامل تازه‌ای هست که به افزایش تصاعد گازهای کربنی دامن می‌زند.

رونق گرفتن پروازها در سال ۲۰۲۳ باعث شد تصاعد بخش هوانوردی نسبت به سال قبل از آن ۱۹.۵ درصد افزایش پیدا کند.

تصاعد ناشی از حمل و نقل جاده‌ای هم افزایش یافت اما عوامل کلیدی دیگری از جمله تاثیر تغییر اقلیم و افزایش دما بود که باعث شد مردم بیش از پیش از کولر استفاده کنند.

دکتر «آن اولهوف» از برنامه محیط زیست سازمان ملل گفت: ما شاهد آثار شدیدتر تغییر اقلیم یا مشاهده شروع این آثار هستیم و به همین دلیل موج‌های گرما باعث افزایش مصرف انرژی برای خنک کردن خانه‌ها و محیط کار شده است.

وی افزود: تغییر اقلیم بر تولید انرژی برق‌آبی اثر منفی گذشته است و وقتی تولید انرژی برق‌آبی پایین می‌رود چه می‌کنید؟ زغال بیشتری می‌سوزانید.

یک عامل دیگر، روی آوردن مصرف‌کنندگان به خودروها و سیستم‌های گرمایشی برقی است که مصرف برق را افزایش داده است و برای جبران آن اغلب از سوخت‌های فسیلی استفاده شده است.

انتهای پیام